30 Mart 2015 Pazartesi

ZİMEM DEFTERİ

          Her devirde olduğu gibi Osmanlı İmparatorluğu devrinde de maddi olarak sıkıntı çeken insanlar bulunmaktaydı. Bu insanlar da evlerinin geçimlerini bir şekilde devam ettirmek zorundaydı ve adına bugün ” taksitle alışveriş, vade ile satış” diyebileceğimiz ve bazılarımızın eski bakkallardan hatırlayabileceği bir usül kullanılıyordu. Veresiye defteri. Osmanlılar buna Zimem Defteri adını vermişlerdi.

Zimem defteri örneği

İhtiyacı olan ve elinde nakit parası olmayan vatandaşlar, mahallenin esnafından alış verişini yapar, dükkan sahibi de alacaklarını daha sonra ödenmek üzere zimem defterine yazardı. Eline para geçen borçlu da en kısa sürede borcunu öderdi.



İşin daha ince kısmı ise şuydu;
Özellikle ramazan ayında , o bölgede tanınmayan bir kişi ( özellikle farklı bir semttin sakini zengin kişi ) gördüğü ilk dükkana girerek:
-” Bakkal efendi, çıkar bakalım şu zimem defterini” der,
Bakkal çıkarır mahallelinin borç defteri olan zimem defterini.
-”İlk 5 sayfanın yekününü hesapla bakalım.”
Esnaf hesaplar ve fiyatı söyler. Bizim tanımadığımız o yabancı şahıs çıkarır altın kesesini, esnafın söylediği tutarı ona uzatır ve :
-”Sil bütün borçlarını, Allah kabul etsin”, der.
Tüm borçlar silinir.  Bunun gibi birkaç kişi daha gelirse mahallelinin borçları ödenmiş olur.

İşin hassas olan kısmı da, ne borcu ödeyen kimin borcunu ödediğini bilir, ne de borcu kimin ödediği bellidir. İşte bu sayede ne zenginde gururun emaresine rastlanılır, ne de fakirde borçlu olmanın minneti görülürdü.

Allah hepimizi veren el etsin inşallah...İlle çok yüksek meblağlara gerek yok,bir tebessüm bile sadakadır.Zira...



Hiç yorum yok:

Yorum Gönder